Abandonware არის პროგრამული უზრუნველყოფა, რომელიც მიტოვებული ან იგნორირებულია მისი დეველოპერის მიერ, განზრახ უნებლიეთ.
არის მრავალი მიზეზი, რის გამოც პროგრამული პროგრამა უგულებელყოფილია დეველოპერების მიერ. თვით ტერმინიც კი არ არის ზედმეტად სპეციფიკური და შეიძლება მიუთითებდეს პროგრამული უზრუნველყოფის პროგრამების მრავალ ტიპზე, როგორიცაა shareware, უფასოდ, უფასო პროგრამული უზრუნველყოფა, ღია კოდის პროგრამული უზრუნველყოფა და კომერციული პროგრამული უზრუნველყოფა.
Abandonware სულაც არ ნიშნავს, რომ პროგრამა აღარ არის ხელმისაწვდომი შესაძენად ან ჩამოსატვირთად, არამედ ნიშნავს, რომ ის უბრალოდ აღარ არის შენახული შემქმნელის მიერ, რაც ნიშნავს, რომ არ არის ტექნიკური მხარდაჭერა და რომ პატჩები, განახლებები, სერვის პაკეტები, და ა.შ., აღარ არის გამოშვებული.
ზოგიერთ შემთხვევაში, საავტორო უფლებების დარღვევასაც კი უგულებელყოფს შემქმნელი, რადგან პროგრამული უზრუნველყოფის შესახებ ყველაფერი მიტოვებულია და რჩება ისე, როგორც არის, მეორედ ფიქრის გარეშე, თუ როგორ გამოიყენება პროგრამა, ვინ ყიდის მას ან ხელახლა იყენებს და ა.შ.
როგორ ხდება პროგრამული უზრუნველყოფის მიტოვება
არის მრავალი მიზეზი, რის გამოც პროგრამული პროგრამა შეიძლება ჩაითვალოს მიტოვებულ პროგრამულ უზრუნველყოფას.
- პროგრამა დიდი ხანია არ განახლებულა და დეველოპერი არ თვლის ახალი ვერსიის გამოშვების საჭიროებას
- კომერციული პროგრამა აღარ არის მხარდაჭერილი, მაგრამ კომპანია ჯერ კიდევ არსებობს
- კომერციული პროგრამის მფლობელი ბიზნესი აღარ არსებობს
- ბიზნესი ყიდულობს პროგრამის უფლებებს პირდაპირ ან ირიბად ბიზნესის შეძენის გზით, მაგრამ შემდეგ არ აგრძელებს განვითარებას
- ფინანსები ზღუდავს შემქმნელს პროგრამული უზრუნველყოფის შემდგომი განვითარებისგან
- პროგრამული უზრუნველყოფის გამოყენება შესაძლებელია მხოლოდ ძველ აპარატურასთან ან ოპერაციულ სისტემებთან, რომლებიც აღარ არის ხელმისაწვდომი ან ძირითადი
- დეველოპერი გამოუშვებს უფრო ახალ ვერსიას და ტოვებს წინას
- დეველოპერი გარდაიცვალა და არავინ არის პასუხისმგებელი პროექტზე
- ძველი shareware გამოშვებულია დეველოპერის მიერ, მაგრამ არ არის შენახული
- პროგრამის გასააქტიურებლად და მუშაობისთვის აუცილებელი სალიცენზიო სერვერი სამუდამოდ მიუწვდომელია და დაკავშირებული პროგრამული უზრუნველყოფა ვერ ფუნქციონირებს
ყველა ამ შემთხვევაში გამოიყენება ერთი და იგივე ზოგადი კონცეფცია: პროგრამული უზრუნველყოფის შემქმნელი ან მფლობელი ერთეული მას განიხილავს როგორც მკვდარ პროგრამას.
როგორ მოქმედებს Abandonware მომხმარებლებზე
უსაფრთხოების რისკები არის ყველაზე ნათელი ეფექტი, რაც პროგრამული უზრუნველყოფის პროგრამის მიტოვებას აქვს მომხმარებლებზე. ვინაიდან განახლებები აღარ არის გამოშვებული პოტენციური დაუცველობის შესასწორებლად, პროგრამული უზრუნველყოფა ღიაა თავდასხმებისთვის და ითვლება სახიფათო ყოველდღიური გამოყენებისთვის.
Abandonware ასევე აღარ მიიწევს წინ, როდესაც საქმე ეხება ფუნქციებსა და სხვა შესაძლებლობებს. პროგრამა არა მხოლოდ არ გაუმჯობესდება, არამედ ის შესაძლოა გამოუსადეგარი გახდეს მომდევნო წლებში თავსებადობის თვალსაზრისით, რადგან გამოდის სხვადასხვა ოპერაციული სისტემები და მოწყობილობები, რომლებსაც პროგრამა სავარაუდოდ არ დაუჭერს მხარს.
მიტოვებული პროგრამული უზრუნველყოფის შეძენა კვლავ შესაძლებელია, როგორც გამოყენებული პროგრამული უზრუნველყოფა არსებული მომხმარებლებისგან, მაგრამ abandonware არ არის ხელმისაწვდომი ოფიციალური დეველოპერისგან შესაძენად. ეს ნიშნავს, რომ თუ მომხმარებელმა ხელიდან გაუშვა პროგრამული უზრუნველყოფის ოფიციალური არხების ყიდვა, მას აღარ ექნება ამის შესაძლებლობა abandonware-ით.
მომხმარებლები ვერ მიიღებენ ოფიციალურ მხარდაჭერას თავიანთი პროგრამული უზრუნველყოფისთვის. ვინაიდან abandonware ნიშნავს, რომ კომპანიისგან მხარდაჭერა აღარ არის, ნებისმიერი ზოგადი შეკითხვა, ტექნიკური მხარდაჭერის მოთხოვნა, თანხის დაბრუნება და ა.შ. რჩება უპასუხოდ და როგორც ჩანს შეუმჩნეველი შემქმნელის მიერ.
უფასოა Abandonware?
სინამდვილეში, abandonware სულაც არ ნიშნავს უფასოდ. მიუხედავად იმისა, რომ ზოგიერთი მიტოვებული პროგრამული უზრუნველყოფა შეიძლება ოდესღაც უფასოდ ჩამოიტვირთა, ეს ასე არ არის ყველა მიტოვებული პროგრამისთვის.
თუმცა, ვინაიდან დეველოპერი აღარ არის ჩართული პროგრამის შემუშავებაში, დიდი ალბათობით იმიტომ, რომ ბიზნესი აღარ არსებობს, ხშირად მართალია, რომ მათ არ აქვთ საავტორო უფლებების დაცვის საშუალებები და/ან სურვილი.
უფრო მეტიც, abandonware-ის ზოგიერთი დისტრიბუტორი იღებს თანხმობას საავტორო უფლებების მფლობელისგან, რათა მათ მიეცეს შესაბამისი ნებართვა პროგრამული უზრუნველყოფის გაცემისთვის.
ძირითადად, ლეგალურად ჩამოტვირთავთ თუ არა მიტოვებულ პროგრამებს, ეს სრულიად გარემოებებია, ამიტომ მნიშვნელოვანია კონკრეტულად შეამოწმოთ თითოეულ დისტრიბუტორთან.
სად ჩამოტვირთოთ Abandonware
ბევრი ვებსაიტი არსებობს მხოლოდ მიტოვებული პროგრამების გავრცელების მიზნით. აქ არის მიტოვებული ვებსაიტების მხოლოდ რამდენიმე მაგალითი:
ფრთხილად იყავით პოპულარული, მაგრამ ძველი პროგრამული უზრუნველყოფის პროგრამებისა და თამაშების ჩამოტვირთვისას. დარწმუნდით, რომ აწარმოებთ განახლებულ ანტივირუსულ პროგრამას და დარწმუნდით, რომ იცით, თუ როგორ უნდა გაუშვათ მავნე პროგრამების სკანირება, საჭიროების შემთხვევაში.
- My Abandonware: ათასობით ძველი თამაში ჯერ კიდევ 70-იანი წლების ბოლოს
- VETUSWARE. COM: მიტოვებული თამაშების, პროგრამული პროგრამებისა და ოპერაციული სისტემების უზარმაზარი სია Windows, DOS, Linux და macOS-ისთვის
- Abandonia: DOS თამაშის ჩამოტვირთვა
- Abandonware DOS: რეტრო თამაშების ჩამოტვირთვები Windows-ისთვის და DOS-ისთვის
- OldVersion.com: მოძველებული პროგრამული უზრუნველყოფის პროგრამები, ვიდეო თამაშები და მიტოვებული პროგრამები Windows-ისთვის, macOS-ისთვის, Linux-ისთვის და Android-ისთვის
- Vintage Software Collection: Internet Archive-ის მიტოვებული პროგრამული პროგრამების კოლექცია
ბევრი ძველი კომპიუტერის თამაში და პროგრამული პროგრამა შეფუთულია ZIP, RAR და 7Z არქივებში - მათი გასახსნელად შეგიძლიათ გამოიყენოთ 7-Zip ან PeaZip.
მეტი მიტოვებული ფაქტები
Abandonware შეიძლება რეალურად მიმართოს სხვა საკითხებს, გარდა პროგრამული უზრუნველყოფისა, როგორიცაა მობილური ტელეფონები და ვიდეო თამაშები. იგივე საერთო იდეა ვრცელდება, რომ მოწყობილობა ან თამაში მიატოვა მისმა შემქმნელმა და დატოვა მომხმარებლების მხარდაჭერის გარეშე.
ზოგიერთი პროგრამა ჩაითვლება abandonware, თუ კომერციული პროგრამა ეკუთვნის კომპანიას, მაგრამ აღარ არის მხარდაჭერილი. თუმცა, თუ იგივე პროგრამა შემდეგ დაარქივდება და უფასოდ შესთავაზებს, ზოგიერთმა შეიძლება ჩათვალოს, რომ ის აღარ იქნება მიტოვებული.
Abandonware ზოგჯერ განიხილება განსხვავებულად, ვიდრე შეწყვეტილი პროგრამული უზრუნველყოფა, რადგან დეველოპერს ოფიციალურად არ გამოუქვეყნებია განცხადება პროგრამის შეწყვეტის შესახებ. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, სანამ ყველა შეწყვეტილი პროგრამული უზრუნველყოფა არის მიტოვებული პროგრამა, ყველა მიტოვებული პროგრამა ყოველთვის არ ითვლება შეწყვეტილ პროგრამულ უზრუნველყოფას.
მაგალითად, Windows XP ითვლება მიტოვებულ პროგრამულ უზრუნველყოფას, რადგან ის ეხება ზემოხსენებულ კონცეფციებს (განახლებები და მხარდაჭერა აღარ არის ხელმისაწვდომი Microsoft-ისგან), მაგრამ ასევე შეწყვეტილია პროგრამული უზრუნველყოფა მას შემდეგ, რაც Microsoft-მა გამოაქვეყნა ოფიციალური განცხადება.
FAQ
აბანდონვერი უკანონოა?
არ არის აუცილებელი. მხოლოდ იმიტომ, რომ პროგრამული უზრუნველყოფა მიტოვებულია, არ ნიშნავს რომ მისი გამოყენება უკანონოა. თუმცა, პროგრამული უზრუნველყოფის ნაწილი, რომელიც წარსულში არ იყო უფასო, ერთხელ მიტოვებული, შეიძლება ტექნიკურად უკანონო იყოს ჩამოტვირთვა.
სად პოულობთ abandonware?
შეგიძლიათ იპოვოთ abandonware რამდენიმე ონლაინ საიტზე. მაგალითად, მიტოვებული თამაშებისთვის არის საიტები, როგორიცაა My Abandonware ათასობით და ათასობით მიტოვებული თამაშით 1970-იანი წლების ბოლოდან. პოპულარული მიტოვებული პროგრამული უზრუნველყოფა, როგორც წესი, ყოველთვის ხელმისაწვდომია.
